Recensie De Maakbare VeranderingZeker in deze tijd krijgen ondernemingen met veel veranderingen te maken. Alleen al dat het werk op veel plaatsen voortaan met minder mensen gedaan moet worden, stelt nieuwe eisen aan de manier waarop het werk georganiseerd is. In ‘De maakbare verandering’ bieden Jan Joost Wobben, Annemarie. Kalshoven en Rob de Groot vooral praktische handvatten om een organisatieverandering tot een succes te maken. De doelgroep die ze aanspreken is nogal breed, namelijk ‘iedereen [..] die te maken heeft met organisatieverandering en wil weten wat hij kan doen om de verandering te laten slagen.’ De schrijfstijl is echter zodanig dat het zeker voor niet-ingewijden lastig zal zijn om er concrete aanwijzingen uit te halen.

 

Jan-Joost Wobben
Annemarie Kalshoven
Rob de Groot

Wie wil nu niet weten wat je precies moet doen om een organisatieverandering tot een succes te maken? In het overzichtelijk en handzaam opgestelde boekje ‘De maakbare verandering’ lichten Jan Joost Wobben, Annemarie Kalshoven en Rob de Groot toe hoe je in vijf stappen een organisatieverandering aanpakt. De eerste stap is de diagnose van de verandering, gevolgd door het ontwerp, de voorbereiding van de implementatie, de implementatie zelf en ten slotte de belangrijke borgfase.Elke stap wordt omschreven vanuit drie invalshoeken: de activiteiten (wat er moet gebeuren), communicatie (wat er zeker over verteld moet worden) en de rol van het management. Jammer dat je al behoorlijk wat van verandermanagement moet weten om alle genoemde zaken te kunnen begrijpen en op waarde te schatten. De gebruikte illustraties hebben erg weinig uitleg meegekregen, waardoor ze moeilijk te begrijpen en gebruiken zijn.

Na de toelichting op het stappenplan wijden de auteurs een apart hoofdstuk gewijd aan vijf leidende principes die essentieel zijn bij een verandering. Het gaat bijvoorbeeld om het positioneren van mangement en sleutelfiguren en om het integraal vormgeven van een verandering. Hier laten de auteurs zich van hun sterke kant zien. Niet alleen stippen ze, naar mijn ervaring gemeten, de goede onderwerpen aan, maar ook geven ze de juiste aanwijzingen voor het invullen van de leidende principes. Een leidend principe dat me erg aanspreekt, is het veranderen door te leren, ook wel action learning genoemd. Ik gebruik deze aanpak zelf en vind dat de auteurs de essentie van action learning op de juiste manier neerzetten. Om er concreet mee aan de slag te gaan, heeft u ook wederom enige voorkennis van verandermanagement nodig.

In het laatste hoofdstuk wordt een case uitgeschreven waarin veel van de elementen uit het boekje zijn verwerkt. Een prachtig idee om op deze wijze de inhoud te gebruiken voor een praktijkvoorbeeld. Niets is immers overtuigender dan laten zien dat een aanpak in de praktijk ook werkt. De aanpak die in tabelvorm wordt omschreven, zou je zo in de praktijk kunnen gebruiken. Wat jammer is voor de kracht van dit verhaal, is de afsluitende opmerking dat deze case verzonnen is. Het had zo maar in het echt gebeurd kunnen zijn.

De auteurs hebben de nadruk gelegd op het toelichten van de praktijk, omdat er over de theorie van veranderen al veel is geschreven. Een terecht punt. ‘De maakbare verandering’ is dan ook gelardeerd met allerlei voorbeelden. De praktijkvoorbeelden zullen alleen niet altijd voor iedereen aansprekend genoeg zijn om herkend te worden.