Praktisch Lean Management

(Bas Lohman, Jeroen van Os)
praktisch Lean management

Vooral in deze tijd van tegenvallende bedrijfsresultaten zullen bedrijven meer belangstelling hebben voor management-technieken die zich richten op kosten-besparing. Zo is er ook verhoogde aandacht voor Lean. Belangrijk is wel dat Lean niet zozeer een techniek is maar een filosofie, die weliswaar op korte termijn al tot resultaat-verbetering kan leiden, maar die vooral op langere termijn ongeëvenaarde kosten-besparingen kan opleveren. Bas Lohman en Jeroen van Os beschrijven in hun boek ‘Praktisch Lean Management’ op een zeer heldere wijze wat Lean nu precies is, maar, belangrijker nog, wat je kunt doen om de Lean-filosofie in een organisatie te introduceren.

In hoogtijdagen is er bij bedrijven vaak minder aandacht om processen te analyseren en te optimaliseren. Wanneer het tij echter keert, zoals nu ten gevolge van de kredietcrisis, kijken organisaties reikhalzend uit naar manieren om kosten te besparen. Het goede nieuws is dat Lean daar een uitstekende techniek voor is. Minder goed nieuws is dat Lean waarschijnlijk niet ‘eventjes’ ingevoerd kan worden, maar dat de filosofie vooral op langere termijn aantrekkelijke resultaten gaat opleveren.

Lean is ontstaan bij Toyota in Japan en is daar ontwikkeld en verfijnd. De aanpak richt zich op het systematisch elimineren van alles wat geen waarde toevoegt voor de klanten. Dit leidt tot een focus op het elimineren van allerlei vormen van verspilling. Vaak associëren mensen Lean met het verlagen van voorraadniveaus, maar dat is slechts één van de mogelijke effekten. De kern van Lean is zo veel mogelijk ‘flow’ in de processen creëren, het continu blijven verbeteren en het vraaggestuurd produceren.

Wanneer een organisatie besluit om volgens de Lean-filosofie te gaan werken, dan is commitment van het management een belangrijke randvoorwaarde. Niet alleen voorbeeldgedrag wordt van hen verwacht, maar ook intensieve begeleiding tijdens het verandertraject. Dat traject begint met een analyse van de huidige situatie en met het ontwerpen van de gewenste situatie. Bij dit alles is betrokkenheid van personen uit de gehele organisatie de sleutel tot succes. Vervolgens wordt de verandering eerst getest en daarna pas ingevoerd.

Bas Lohman en Jeroen van Os zijn erin geslaagd om een uiterst praktisch boek te schrijven dat de lezer niet alleen een goed zicht geeft op wat Lean is, maar dat ook veel aanknopingspunten biedt om Lean in een organisatie in te voeren. Wat ik zelf als heel prettig ervaar is het relativerend vermogen van beide auteurs, die op geen enkele wijze Lean als dé methode aanprijzen. Ze belichten zowel de voordelen als de beperkingen van Lean en van de verandermethode. Het boek is doorspekt met praktische voorbeelden die de lezer het gevoel geven dat veel veranderervaring op hun wordt overgedragen.

Er is veel aandacht voor het veranderproces om Lean in een onderneming in te voeren. Er passeren in sneltreinvaart nogal wat managementtechnieken de revu die zonder nadere toelichting waarschijnlijk door de doelgroep, vooral HBO-studenten, niet direct toegepast kunnen worden. Voor de meer ervaren verandermanager is het boek juist een aangenaam naslagwerk. Ik ben op dit moment zelf betrokken bij Lean en heb het boek bij de hand. Eigenlijk is dit boek heel ‘lean’geschreven: het gehele traject in slechts 220 pagina’s, sterke visualisaties, geen poespas. Da’s echt LEAN!